We hadden liever anders bericht

 

Onze cultuurstad van het Zuiden is nog net geen wereldnieuws, maar wat scheelt het. Wethouder Mike van der Geld heeft koortsachtige pogingen gedaan om het NOS-journaal te halen. Eerst met zijn bizarre plan om het Design Museum neer te laten ploffen op het Citadelhofje. En of dat al niet genoeg cultuurarmoede was kwam hij ook nog met de mededeling dat het XXL Theater aan de Parade minimaal zo'n slordige 12 miljoen duurder gaat uitpakken. Maar hij is niet verder gekomen dan Dtv-nieuws en Omroep Brabant. Ook niet de allerminste, toch? Wat had hij te melden over het theater? ‘Ik kan niet anders zeggen dan dat dit een flinke financiële tegenvaller is. Zeker in een tijd waarin veel mensen moeilijk kunnen rondkomen is dit wrang en hadden we liever anders bericht’, aldus de wethouder. Intussen hebben de bewoners hun honderdjarige Citadelhofje tot een soort van openluchtmuseum uitgeroepen. Een ludieke poging.

Ik zou zeggen probeer zo snel mogelijk om er een beschermd stadsgezicht van te maken, linksom of rechtsom. In het huidig tijdsgewricht zijn er vast wel ambtenaren te vinden die hieraan willen meewerken, dit alleen al om hun baas te pesten. Maar bestook daarnaast ook de raadsleden van de coalitie met vragen over de stand van hun morele kompas. Vraag hen waarom het grote geld het opnieuw moet winnen van het klein bier én waarom mensen met weinig te makken uit hun ‘heilige’ huisjes worden gejaagd. Want aan de wethouder hebben ze niets. Die zegt namelijk: ‘soms moeten er pijnlijke keuzes worden gemaakt. Edoch de keuze is nog niet gemaakt. Daarom was er ook nog niet met de bewoners gecommuniceerd’. De keuze is al gemaakt, anders was hij niet met dit onzalige plan gekomen. Wat een lulsmoes! Want zoals altijd gaat het om de macht van het grote geld. Weldoener Jos Koster, die zijn privécollectie wil schenken aan het Noordbrabants Museum, is niet van het klein bier. 

Hij staat in Quote 500 met een geschat vermogen van 185 miljoen. Hij verdiende een fortuin met de verkoop van koffiebranderij De Drie Mollen. Waar koffieboontjes al niet goed voor zijn. Jos heeft nu tijd over. Ik heb horen fluisteren dat hij zo af en toe door zijn woonplaats Vught scheurt met een van zijn benzineslurpende bolides. Ja, hij moet wat om nog  gezien te worden. Ik denk dat Jos Koster voor de eeuwige roem gaat en dan is het Noordbrabants Museum een prima plek. Maar hij stelt wel één voorwaarde: zijn collectie moet grotendeel permanent worden tentoongesteld. want anders! Ja, want anders wat? Gaat het feest dan niet door? Het gaat hem vast lukken. Dus moet het Design Museum ophoepelen. Destijds was er veel oppositie tegen de bouw van het nieuwe theater. Het zou te duur worden. Het zou niet, maar het wordt te duur. Straks staat er een nieuw Design Museum op het Citadelhofje met een te duur prijskaartje. Ik weet niet wie er dan wethouder is, maar die gaat vast zeggen: ‘Ik kan niet anders zeggen dan dat dit een flinke financiële tegenvaller is. Zeker in een tijd waarin veel mensen moeilijk kunnen rondkomen is dit wrang en hadden we liever anders bericht’!

Het houten bankje

Het was even geleden dat ik op de Parade was. De laatste keer was het de elfde van de elfde. Toen verdronk het plein bijna in een grote meute rond kwakende Oeteldonkers. Het roodwitgeel heerste op de Parade en het in een aanbouw zijnde theater deed er voor even niet toe. Afgelopen vrijdag ben ik toch maar eens gaan kijken naar de bouw van het nieuwe theater. Het architectonisch hoogstandje krijgt steeds meer blos op de wangen. Die blos zorgt er wel voor dat de monumentale panden aan de Parade steeds witter om hun neus worden, want het nieuwe theater wordt wel heel dominant oftewel Wè’nne joekel!

Iedereen weet genoegzaam dat het bouwen van een nieuw theater jarenlang veel politieke kruim heeft gekost. Niet alle politieke partijen in het Bossche waren te porren voor een nieuw theater. Ook nestor Paul van der Krabben van Bosch Belang niet. Om zo met geld te smijten was niet in het Bosch belang. En ongelijk had Paul niet. Intussen blaast zijn partij al honderd jaar een deuntje mee in de Bossche politiek, maar dan wel op een piccolo ergens achter in de orkestbak. Bosch Belang, niet te verwarren met Bosch behang, is geen partij die er echt toe doet. Al zal Paul vast een andere mening hebben.

Inmiddels is Paul van der Krabben al 44 jaar het gezicht van de partij. Hij is niet weg te branden van zijn zetel in de raadszaal. Hij roert nog altijd stevig zijn mondje. Niet dat het veel helpt, maar ach Paul is van de straat. Hij lijkt me zo’n man die als nestor na afloop van een raadsvergadering het licht uitdoet. Zijn Bosch Belang komt op voor de gewone man ofwel voor Jan Boezeroen. Dat laatste heb ik niet zelf bedacht, maar de partij. Jan Boezeroen is een volkszanger, maar het is ook een pseudoniem voor Jan de arbeider. Alsof de tijd heeft stil gestaan. Jan Boezeroen is vooral bekend van het liedje ‘De fles’. Een dronkemanslied. Nou dan weet je het wel. De fles promoten zal vast niet de bedoeling zijn van Bosch Belang.

Ondanks dat de partij weinig in de pap te brokkelen heeft bestaat ze toch maar mooi honderd jaar. En dat hebben ze gevierd in het bestuurscentrum. Dat kon gemakkelijk, want de partij heeft slechts een raadszetel én daar zit Paul van der Krabben op. Bosch Belang is eigenlijk Paul’s Belang! Dus heel druk zal bij het jubileum in het bestuurscentrum niet zijn geweest. Maar dat zal de feestvreugde bij Paul niet hebben getemperd. Bovendien is hij zo aardig geweest om de Bossche gemeenschap een houten bankje te schenken. “We willen hiermee alle Bosschenaren een zetel geven”, zei Paul. Maar daarvoor moet je wel naar de Van Grobbendoncklaan, want daar staat ergens het bankje. Wè’nne klets. Als in het najaar het nieuwe theater zijn deuren opent gun ik hem als cadeautje een openingsact met als titel: 'W’hange wir an de leste mèm’ van het Bosch Tejater.

De liefde voor het hofje

Van de week was ik op weg naar de Gamma om wat spullen te kopen voor mijn nieuwe appartement. Onderweg kwam Ik langs het hofje aan de Citadellaan. Het is nog steeds een karakteristiek en intiem hofje, maar de aanblik is wel een beetje treurig. Daar mag wel een kritische Job Cohen blik op los worden losgelaten. Hoezo Job Cohen? Nou, Job gaat onze gemeenteraad adviseren over hoe ongewenst gedrag bij Weener XL om te toveren tot gewenst gedrag. Maar eerst het hofje aan de Citadellaan. De bewoners zijn er niet weg te branden. Het is een hecht clubje. Een gemeenschap die alles voor elkaar over heeft. ‘We zijn verliefd op dit hofje’, zegt bewoner Martijn Bouwmans. Of de liefde voor het hofje stand houdt is de vraag. Wethouder Mike van der Geld heeft namelijk grote plannen met deze plek. Er moet daar een nieuw Design Museum verrijzen. 

Waarom voor deze plek wordt gekozen is mij niet helemaal duidelijk. En waarom het Noord-Brabants museum moet uitbreiden ook niet. Ik heb gelezen dat de collectie van Jos Koster helemaal niet zo bijzonder is. Conclusie: hou het museumkwartier zoals het nu is, dat doet het beter bij de mensen die onze (cultuur)stad van het zuiden bezoeken. Nou kan ik dat allemaal wel vinden, maar ze zullen vast niet naar mij luisteren  Net zo min dat ze naar Martijn Bouwmans zullen luisteren. Nu is luisteren naar een ander, laat staan naar mensen aan de onderkant van de samenleving, überhaupt al een opgave. Zeker voor mensen die de dienst uitmaken en achter hun bureau allerlei spagaten bedenken. 

Maar met Job Cohen is dat vast anders. Hij was een geliefd burgemeester in Amsterdam die goed naar zijn burgers luisterde. Dus misschien moet Martijn Job Cohen bellen als hij in Den Bosch is voor zijn waarschijnlijk XL betaalde klus bij Weener XL. De gemeenteraadsleden gaan in ieder geval zeker luisteren naar wat Job Cohen te melden heeft. Dus Martijn, gewoon effe met hem bellen en tegen good old Job vertellen hoe gemeenschapszin werkt. Nodig Job uit in je knusse hofje dan kan hij dat met eigen ogen ervaren. Die wetenschap kan Job dan meenemen als hij vervolgens doorfietst naar Weener XL voor zijn opdracht. Weener XL ligt redelijk dichtbij het hofje aan de Citadellaan. Even de Orthenseweg affietsen, het tunneltje onderdoor en dan ben je bij de plek waar het niet pluis is, beste Job.

Ik vroeg me af of Job eerst gaat praten met de directeur, die doet of hij het in Keulen heeft horen donderen of gaat hij meteen naar de werkvloer om te zeggen: 'nou mensen vertel het maar, wat deugt er niet'? Wat er niet deugt weten we inmiddels genoegzaam. Waarom Job Cohen toch wordt ingehuurd is mij niet duidelijk. Maar de adempauze zal de gemeentelijke politiek vast goed uitkomen. Nu is het wachten op een waarschijnlijk lijvig rapport vol aanbevelingen. Het is allemaal zo voorspelbaar, zo voor de bühne. Voor gratis aanbevelingen die ertoe doen kunnen ze ook naar bewoner Martijn Bouwmans van het hofje aan de Citadellaan luisteren. Hij weet precies wat gemeenschapszin inhoudt. Nog een reden temeer om de liefde voor het hofje te behouden!

Firma beestenboel!

Bij het schrijven van een column keek ik voorheen vanuit mijn kamer naar ‘Het Bossche Broek’. Het weidse landschap inspireerde mijn geest en de woorden vloeiden vanzelf uit mijn denkbeeldige pen. En sinds kort kijk ik vanachter mijn trouwe rode tafel uit op het zacht golvende water van de Zuid Willemsvaart. Nu is het nog stil op het water, maar dat zal in het voorjaar met al die plezierbootjes vast anders zijn. En als ik goed kijk, en dan lukt nu beter met mijn nieuwe kekke bril, zie ik de toren van het industriële hoofdgebouw van de Bossche Veemarkt. Op de klok zie ik hoe laat het is.

In mijn herinnering was de Veemarkt de plaats waar boeren vroeger voor dag en dauw hun nietsvermoedende koeien te koop aanboden. Dat ging middels het bekende handjeklap. Om de koop te bezegelen gingen de boeren daarna met een tiet geld in de beurs naar het café tegenover de Veemarkt een paar neuten drinken. De Veemarkthallen zijn al een hele poos verworden tot de Brabanthallen, het podium voor evenementen. Bijvoorbeeld voor het jaarlijkse Indoor Brabant spektakel waar paarden met een ruiter op hun rug allerlei hoge hindernissen moeten zien te overwinnen. 

Ik vermoed dat bij een volgende editie gemeenteraadslid Eileen van Samshuijzen waarschijnlijk gaat hinniken om zo het paardenevenement te dwarsbomen. Geen hindernis is voor haar te hoog. Eileen van Samshuijzen is lid van de Partij voor de Dieren. Dat zal geen verrassing zijn. Het dier komt, denk ik, bij haar op de eerste plaats. Dat is heel nobel van Eileen. Maar hoe komt ze aan de wijsheid dat dieren bij een bepaald spektakel veel stress ervaren? Dieren communiceren toch niet met ons. Nou ja, op Mister Ed na. Dat was 'the speaking horse' uit de gelijknamige tv-serie in de jaren 60. Later ben ik nimmer meer een sprekend paard tegengekomen. 

 

                                                                                                             

Van de paarden naar de kamelen is kleine paardensprong. Nu is er een relletje ontstaan over de kamelen die meelopen met de jaarlijkse Driekoningenoptocht in het Bossche. Eileen vindt het haast dierenmishandeling. Volgens haar bezorgt de Driekoningenoptocht de drie kamelen een angstige en stressvolle ervaring. Is dat zo? Ik heb ooit tijdens een safari tussen de bulten van een kameel mogen vertoeven. Buiten dat het tussen bulten zitten verre van aangenaam was heb ik toen niet de indruk gekregen dat de kameel maar enigszins gestrest of angstig was. Eerder onverschillig. Ofwel, ik laat me niet gek maken. 

Ik ben geen dierethicus en ook geen lid van de PvdD, maar wel een dierenvriend net als Eileen. Maar ik vind dat Eileen nogal in galop gaat net als dierethicus Bernice Bovenkerk. Bernice zegt: ‘Ik ga ervan uit dat het meelopen in een parade niet de keus van de kamelen zou zijn’. Even dacht ik: ben ik nou gek aan het worden? Wat een beestenboel maken ze ervan! Stel dat kamelen - net als Mister Ed - wel konden praten? Misschien zouden ze zeggen: ‘we vinden het juist wel leuk om eenmaal per jaar met de Drie Wijzen uit het Oosten tussen onze bulten door de Bossche binnenstad te paraderen! Dat is even wat anders dan het sjokken door de zandbak in de Sahara’. Aan dat scenario zullen onze twee dierenvrienden van de firma beestenboel vast niet hebben gedacht! 

Bolderman

 

Het is altijd weer een belevenis: een busreis met de firma Bolderman. Het hele jaar door organiseert Bolderman busreizen naar alle uithoeken van Europa. Niets is te gek. Het is gewoon een kwestie van een favoriete bestemming online boeken en op de dag van vertrek in de bus stappen. Je moet wel met een ding rekening houden: jij bent niet de enige die op het idee is gekomen om naar een vakantieoord te gaan. De bus zit altijd ramvol. Kennelijk lukt het Bolderman steeds om de hoofdzakelijk oudere medemens te verleiden tot een rondreis, want jongeren vinden een busreis vast blij. Dat zal Bolderman niet deren. Er zijn heel veel oudere medemensen in ons land met een volle portemonnee. 

En de oudere medemens is niet meer de oudere medemens van twintig of dertig jaar terug. Maar dat zegt niets over ons lichaam en geest. Ik zag tijdens mijn kerstreis naar het Duitse eiland Rügen dat de medereizigers ook niet meer zo soepel uit de bus stappen, incluis mijzelf. Een bij-de-handje helpt bij het uitstappen. En dat is niet het enige. Daarnaast slaat ook vergeetachtigheid toe. Onze buschauffeur, tevens mantelzorger vertelde - omdat we nogal laat aankwamen in Rügen -  dat we eerst gingen eten alvorens met de koffers naar de kamer te gaan. De bus stond nog niet stil of een medereiziger vroeg: kunnen we eerst de koffers naar de kamer brengen? Een ander zei: ik weet ook niet meer wat er is afgesproken. Kortom, de oudere medemens lijkt kwiek, maar overschat zichzelf. 

Daarover gesproken. Een snuggere dame had al op de heenreis aan de chauffeur kenbaar gemaakt dat het bij Bolderman gebruikelijk is om bij een meerdaagse reis  van plaats te wisselen. Alsof de chauffeur dat niet wist. Waarom zei ze dat? Ze wilde namelijk graag een keer helemaal voorin zitten. Ik dacht: laat mij maar lekker hier blijven zitten, want dat gewissel geeft altijd gedoe. Nee, die vlieger ging niet op. De chauffeur had iets heel aparts bedacht. Omdat het een zesdaagse reis was vond hij het wel een goed idee om niet één maar twee stoelen over te slaan. O jee, dat leek op een soort van hogere wiskunde. Het van een plaats wisselen loopt al niet soepel, laat staan twee plaatsen overslaan. En natuurlijk ging het niet helemaal goed, want onthouden waar je precies hebt gezeten valt niet meer mee. Ik zat toch achter jou, hoorde ik iedere morgen roepen. Ik bedoel maar. 

Ik denk dat de chauffeur het zag als een soort van geheugentraining, ofwel een typisch Omroep Max-achtig iets. Je kent vast het tv-programma ‘Nederland in beweging’. Een programma om de fitheid te bevorderen bij de oudere medemens. Nu heeft Bolderman wel iets weg van Jan Slagter, de baas van omroep Max. Beide vertroetelen graag de oudere medemens. Zo zwaaien meneer en mevrouw Bolderman bijvoorbeeld altijd de volle bussen uit die op weg gaan naar hun bestemming. Bij thuiskomst worden we dan met een afscheidsdiner opnieuw vertroeteld door de familie Bolderman. Bij Bolderman weten ze wel hoe ze het familiegevoel moeten bevorderen. Om die reden vond ik mijn kerstreis een mooie afsluiting van een zeer turbulent en heftig jaar. Volgend jaar hoop ik op een aangenamer jaar, anders moeten ze Bolderman eens bellen over hoe het wel moet!

Klimaatklever klinkt grensoverschrijdend!

Klimaatklever is het woord van het jaar geworden. Ik zou zelf niet op dit woord zijn gekomen. Persoonlijk zou ik eerder hebben gekozen voor het woord ‘grensoverschrijdend’. Dit woord is in de media dit jaar wel heel veel voorbij gekomen en het komt nog steeds voorbij. Nu las ik dat een oud-piloot van de KLM nogal wat turbulentie heeft veroorzaakt. Misschien heeft hij tijdens een vlucht wel de automatische piloot ingeschakeld en aan een of meerdere stewardessen zijn knuppel laten zien. De stewardess kon geen kant op, want bij turbulentie moeten de stoelriemen vast. Wie weet! Ik fantaseer maar wat, ofschoon. Deze week worden bij veel bedrijven de medewerkers gefêteerd op de jaarlijkse kerstborrel. Je kent het vast wel: even met elkaar ontspannen na een stressvol jaar hard werken. Heel leuk zo'n borrel. Als dat maar goed gaat. Want als de drank de tongen losser maakt en misschien ook de behoefte aan knuffelen wortel schiet kan het zomaar brandend zand worden. Maar ik dwaal af. Het gaat immers over het woord van het jaar: de klimaatklever. 

Wat is een klimaatklever? Het lijkt een beetje op een bumperklever. Je weet wel: met je auto dicht achter je voorganger rijden, maar zonder grensoverschrijdend te worden. Anders heb je een botsing. Nee, het is toch geen goede vergelijking. Een klimaatklever is volgens Van Dale namelijk "een activist die zich aan een object van symbolische waarde - in dit geval een schilderij van een beroemde kunstenaar - vastplakt om de aandacht van het publiek te vestigen op de klimaatproblematiek". In het Mauritshuis in Den Haag hadden een paar klimaatactivisten zich vastgeplakt aan het “Meisje met de parel’, een beroemd schilderij van Vermeer. Het Meisje van Vermeer heeft van verontwaardiging haar parel laten vallen. De commotie in de museumwereld was groot. Zoiets doe je niet, zeiden de kunstminners. En gelijk hebben ze, want zo maakt de klimaatklever het klimaatprobleem niet kleiner. Was de klimaatklever door zich aan het Meisje met de parel vast te kleven niet grensoverschrijdend bezig? 

Ineens irriteerde het woord grensoverschrijdend me. Ik wilde in mijn hoofd van het woord grensoverschrijdend af. En warempel dat lukte toen ik las dat het woord ‘zevenvinker’ een goede tweede was geworden. Wie bedenkt zo’n woord? Dat is journalist Joris Luyendijk. Hij is de schrijver het boek met de titel ‘ De zeven vinkjes’. Joris vertelde in zijn boek over zijn eigen ervaring. Als je zeven vinkjes telt dan ben je het mannetje, aldus Joris. Volgens Van Dale verwijst de zevenvinker naar iemand die zeven vinkjes kan aankruisen op een denkbeeldige lijst en op grond daarvan automatisch maatschappelijk bevoorrecht is. De zeven vinkjes zijn man, wit, hetero, een vwo-diploma, een universitair diploma, minstens één autochtone ouder, en rijke of hoogopgeleide ouders. Natuurlijk ben Ik ben ook gaan vinken en kwam tot vier vinkjes. Gelukkig maar, dacht ik. Anders zou ik misschien wel voor mijn gevoel grensoverschrijdend bezig zijn. Grensoverschrijdend. Daar is het woord weer. Zie je nou wel meneer Van Dale, dat had het woord van het jaar moeten worden!

De admiraal

Voetbal is oorlog, zei Rinus Michels. Onder zijn leiding werd het Nederlands elftal in 1988 Europees kampioen. Hij werd de generaal genoemd vanwege zijn dominante leiderschapsstijl. Ik weet wat ze daarmee bedoelen, want ik heb ooit het legergroen gedragen en commando’s van de sergeant en de majoor geslikt en uitgevoerd. Op de grote stille heide heb ik het oorlogsspel meegespeeld. Een soort van landpikkertje spel. De denkbeeldige vijand benaderde ik middels de legendarische tijgersluipgang. En dan riep ik paf, paf, paf. Handen omhoog, jij bent er gloeiend bij.


En nu hebben we een admiraal. Een echte admiraal is de baas van een zeevloot. Maar in ons land bestaat die rang niet meer. Misschien was admiraal Michiel de Ruyter wel de laatste in de rij. Tot nu, want sinds kort wordt bondscoach Louis van Gaal de admiraal genoemd. Het waarom ontgaat mij volkomen, want wat moet je als admiraal in de zandbak van Qatar. Immers met een boot door de Sahara ploegen lijkt me een zee te ver. Maar ik geef toe: het is leuk gevonden door Niels van der Laan en Jeroen Woe, de programmamakers van ‘Even tot hier’. Voor de lol was de titel van het Songfestival liedje 'De Troubadour' van Lenny Kuhr veranderd in De Admiraal. Ook de tekst ademde de voetbalkunstjes van het Nederlands elftal uit. Nou dat gaat er natuurlijk wel in bij de Oranjefans.


De makers van Even tot hier hadden er ook een verklaring voor. De winst van Oranje was volgens hen grotendeels te danken is aan de selectie en coaching van bondscoach Louis van Gaal. En Lenny Kuhr was natuurlijk niet te flauw om Louis van Gaal zingend te bejubelen. Het was een onvervalste ode aan de nieuwe Neerlands Hoop. Intussen kennen de superlatieven over Louis van Gaal geen grenzen meer. Zo las ik dat de volgende minister-president zich heeft aangediend. Maar voor alle duidelijkheid: we zijn nog geen wereldkampioen. Het is trouwens niet te hopen dat Marokko wereldkampioen wordt, want dan heeft Rinus Michels helemaal gelijk met zijn uitspraak: voetbal is oorlog.


Terug naar admiraal van Gaal. Ik vind hem, als ik de media mag geloven, meer een Messias die het beste uit zijn jongens probeert te halen. En ik denk ook wel dat zij - als Louis dat vraagt - voor hem knielen. Maar dat ze daarbij ook nog gaan bidden tot God! Ik kan het haast niet geloven, want als ik Louis hoor praten klinkt het allemaal nogal rechttoe en rechtaan. Over zijn prostaatkanker zegt hij op zijn Cruijffiaans: ‘je moet dit managen zoals je een elftal managet, en dat doe ik’. Toch lees ik dat de warmte en de openheid groot is bij Oranje. Er is veel medemenselijkheid en dat is de kracht van het team. En er is geen ruimte voor pathetisch gezwets of toch wel? Tijdens een persconferentie krijgt Denzel Dumfries zomaar een kus op de wang van Louis van Gaal. Hij geniet van die jongen. Hoezo, niet pathetisch? Of is het toch allemaal een kwestie van managen?