woensdag 18 oktober 2023

Verbinding




Ik wilde deze column lichtvoetig beginnen én vooral lichtvoetig eindigen. Gewoon over iets leuks schrijven, over de kleine dagelijkse beslommeringen. Maar de alledaagse beslommeringen zijn nu verre van leuk. Sinds vorige week spookt alsmaar het liedje ‘Voordat de bom valt’, van Doe Maar, door mijn hoofd. Je kunt vast nog wel het refrein terughalen in je geheugen: 'Want als de bom valt, dan lig ik in m’n nette pak, diploma’s en m’n cheques op zak, mijn polis en mijn woordenschat, a-oei!, onder de flatgebouwen van de stad naast jou’. Het is een liedje uit 1982 en is ruim veertig jaar later heel actueel.

Ook zei ik in mijn vorige column dat de geest uit de fles is en wij ongewild worden meegesleurd in een absurde oorlog tussen Israël en Hamas. Iedere dag, bijna van minuut tot minuut, horen we precies wat er gebeurt ergens op het slagveld. Hoeveel doden er zijn gevallen, hoeveel gebouwen er in puin zijn geschoten. Dan is er nog die andere oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Die oorlog die al bijna twee jaar woedt lijkt ineens van de radar verdwenen te zijn. Ik denk dat Poetin vast zit de glimlachen in het Kremlin.

Een oorlog gaat altijd over heerschappij, over macht, over oog om oog en tand om tand. De oorlog tussen Israël en Hamas voelt wel veel explosiever aan als die andere verrekte oorlog. Dit omdat de landen in de directe nabijheid van Israël een bloedhekel hebben aan wat we in de volksmond noemen: het beloofde land. Dat beloofde land hebben de machthebbers in Israël altijd al te letterlijk genomen door steeds meer land in bezit te nemen. Dat heeft voor haat gezorgd en laten we wel wezen: haat kweekt haat. Dus wordt er oorlog gevoerd ondanks we weten dat oorlog voeren zo zinloos en mensonterend is. Hebben we dan nog niets geleerd? Nee, helemaal niets!

Ik was vorige week in de VF bij een try-out van een dansvoorstelling van Panama Pictures. Zes dansers stonden op een draaiend en heen en weer bewegend paneel. Ze moesten proberen om overeind te blijven, chaos te voorkomen, maar ook hun mededansers overeind te houden. Voortdurend waren ze met elkaar op een klein oppervlak op zoek naar evenwicht en verbinding. Mijn gedachte dwaalde af naar de oorlog. Zo zou het moeten. De verantwoordelijke machthebbers op zo'n klein wiebelend en draaiend paneel zetten totdat ze uit de chaos zijn, evenwicht en verbinding hebben gevonden.

Natuurlijk weet ik dat het gemakkelijk praten is van mij, want het is in Israël een te diepgeworteld probleem wat aan beider zijde tot deze totale verstandsverbijstering heeft geleid. Zelf heb ik minder  goede herinneringen aan Israël. Een aantal jaren terug was ik voor een paar dagen in Israël. Op excursie naar Nazareth en de heilige stad Jeruzalem. Overal stonden gewapende militairen en overal voelde ik spanning. Een gids die ons naar deze twee steden begeleidde sprak met veel minachting over de Palestijnen. Ze moesten maar oprotten, want dit is ons (beloofde) land. Er was geen discussie mogelijk. Punt! Jammer, want ik heb me hierdoor geen moment meer prettig gevoeld in Israël. En dat vind ik verdrietig, temeer ik houd van vredige Israëli's én Palestijnen. Net als ik willen zij vast ook verbinding!

Wanneer ik de tune ‘Hoe gaat ie met de formatie’? hoor in de Avondshow van Arjen Lubach word ik altijd onwijs vrolijk. Op het tv-scherm kome...