Ik verzin het niet!

Nooit had ik verwacht dat ik eens een stierenvechtersarena zou gaan bezoeken. Maar in Fuengirola afgelopen zaterdag dus wel. Het was rond elf uur in de morgen. De zon had zijn bakoven al op zo’n 27 graden staan. En dat is heel wat anders dan in het gure Nederland qua weer en qua stemming. In mijn Den Bosch hield notabene D’66 als voorbereiding op de komende verkiezingen een partijcongres. Intussen was Den Bosch weer voor even omgedoopt tot Oeteldonk. Hoezo dat? Er was kennelijk alle reden voor een feestje. Nu is er in Den Bosch altijd wel een reden voor een feestje. Een feestje? Ja, want Oeteldonk bestond 143 jaar. Geen reden om een feestje te vieren, toch? Toch wel, met dank aan een slim bedachte elf-elf formule, te weten 11x11+11+11=143. Nee, ik verzin het niet. Wie dat bedacht heeft zal vast ooit een zonnesteek hebben opgelopen, net als ik bijna in Fuengirola. Het is hier namelijk al ruim drie weken warm en soms zelfs gewoon heet. Nee, ik verzin het niet. 

En omdat het 's middags heet kan zijn ga ik in de ochtend zo af en toe wandelen. Afgelopen zaterdag liep ik wat kriskras door de straten van Fuengirola te slenteren, wel zoveel mogelijk in de schaduw en ineens stond ik bij het Plaza del Toro. Een arena waar stieren vroeger uiteindelijk het onderspit moesten delven, want de vleesgeworden stier werd rijp gemaakt voor het spit. Immers, het ging om de Toreador die onoverwinnelijk ofwel een volksheld was. De deur van de arena stond nu open en dat maakte mij toch wel een beetje nieuwsgierig. Bovendien moest ik hoognodig een sanitaire stop maken. Op zoek naar een toilet liep ik bijna tegen een groot staand affiche op waarop stond: ‘Tierra de Caballos por José León'. In goed Nederlands: ‘Het land van de paarden'. Componist en dichter José León bracht deze zaterdagavond in deze arena een ode aan het paard. 

Het affiche wakkerde mijn nieuwsgierigheid nog meer aan, maar hoe kwam ik een kaartje? Ik spreek geen woord Spaans. Nou ja, een paar woorden dan. Gelukkig heb ik op mijn 06 Google Translate staan en daarmee was de verbinding snel gelegd en een kaartje geregeld. En zo zat ik ‘s avonds om half tien op de betonnen tribune van de arena, want net als een stier moest ook ik gewoon afzien en mijn kont een beetje beurs laten worden. De show zou om tien uur beginnen, maar in Spanje denken ze vaak manjana. Iemand, die al een poosje hier woont, zei al eerder tegen mij: 'In Spanje denken ze niet rond, maar vierkant’. Aha, dat klopte ook, De Arena liep pas na tien uur langzaam vol. Ik keek op mijn klok. Het was inmiddels half elf. Dat wordt een latertje. Even later opende José León si mismo de avond. In de arena verschenen de eerste ruiters op sierlijk dansende paarden. Op het podium vertolkte een Spaanse schoonheid een flamencolied waarvan het publiek en de paarden in vervoering raakten, net als José León. José was vroeger een fervent stierenvechter, maar inmiddels een aantal jaren een groot paardenfan. Gelukkig maar, anders had ik daar nogal stierig van kunnen worden. En dat verzin ik niet!

Gif

In het Spaanse Fuengirola schijnt elke dag wel de zon. De temperatuur is er zodanig aangenaam dat het mensen op een andere manier verhit. De zonnestralen stemmen hen mild en verdraagzaam. Ik las trouwens dat Spanjaarden gemiddeld ouder worden dan wij Nederlanders. Daar zorgt namelijk een gezond mediterraan leven voor, maar ook de sterke sociale structuur. Nou, kom daar maar eens om in ons land. In een land waar boeren nog steeds gif spuiten op hun gewassen in het polderlandschap. Dat gif is zo langzamerhand ook overgewaaid naar de hoofden van een groep mensen die enorm tekeer kunnen gaan zonder dat ze een seconde hebben nagedacht over wat ze eigenlijk schreeuwen.

Zo las ik in de krant een interview met Els Noort, een jonge vrouw die vorige week zaterdag de vreselijk uit de hand gelopen protestmanifestatie tegen het huidige asielbeleid heeft georganiseerd. Els Noort heeft in haar jonge leven al kennis gemaakt met een zware depressie. Nu weet ik gelukkig niet wat een zware depressie met je kan doen. Bij Els Noort, die zich Els Rechts noemt, heeft het kennelijk nogal wat kronkels in haar hoofd opgeleverd. Zo dankt zij God op blote knieën dat ze (uiterst)rechts is geworden, want stel je voor dat je links zou zijn geworden! Dan was je nu geestesziek en kansloos. Immers, alle mensen die het linkse gedachtegoed aanhangen zijn dat namelijk. Nog erger: ze zijn het vergif van de samenleving.

Als links georiënteerde man ben ik het in de ogen van Els Rechts het dus niet waard om op deze aardbol te vertoeven, die inmiddels bol staat van vooral extreemrechts geweld. Hoezo is er sprake van links vergif, Els? Nu heeft  links afgelopen decennia amper aan de Haagse knoppen mogen draaien en toch deugen ze niet. Waar komt jouw haat vandaan Els? Wellicht ben je vroeger gepest, verwaarloosd of mishandeld waardoor verdraagzaamheid, rechtvaardigheid en vredelievendheid bij jou achter de horizon zijn verdwenen. Je ontbeert een open vizier en het respect voor mens en natuur. En dat heeft niets met het linkse gedachtegoed te maken, dat zijn gewoon normen en waarden. 

Els Noort koppelt dat, als een kip zonder kop, wel aan het linkse gedachtegoed. Kennelijk heeft de streng christelijke opvoeding haar geen goed gedaan. Ik vermoed dat de streng christelijke leer haar heeft vergiftigd en haar op een pad heeft gebracht waar medemenselijkheid, ook als het om asielzoekers gaat, niet bestaat. Ze kijkt met bewondering naar de grootste schreeuwer van ons land: Geert Wilders. Tja, dan snap ik dat, zoals ze het zelf zegt, het soms zo donker en leeg is in haar hoofd. En zo krijgt het gif bij haar alle ruimte om te spuien!

Beleg van Den Bosch!

Wat weet u van het jaar 1629? Het zou een vraag kunnen zijn uit de populaire tv-quiz ‘De slimste mens’. Als ik deelnemer zou zijn van dit programma zou ik meteen zeggen: 'Het Beleg van Den Bosch'. Frederik Hendrik, de zoon van Willem van Oranje, veroverde onze stad op de Spaanse overheersing. Hij werd destijds de grote stedendwinger genoemd. Frederik Hendrik nam niet alleen Den Bosch in, maar ook Breda, Maastricht en nog een paar steden. Onze stad is nog altijd blij dat Frederik Hendrik dat heeft gelapt.

Nou van mij had dat niet per se gehoeven, want intussen is Spanje wel mijn favoriete vakantieland geworden, een soort van tweede thuis. Vandaag ga ik weer voor vier weken naar Fuengirola toe. Ik verheug me nu al op het op sardines eten aan het strand terwijl de golven van de zee traag de branding aaien. In Spanje zal het beleg van Den Bosch in het jaar 1629 niet tot de verbeelding spreken. In Den Bosch wel. Het is een historische gebeurtenis die niet alleen de geschiedenis van Den Bosch, maar ook die van Nederland en Europa blijvend heeft beïnvloed. Hoe weet ik niet, maar dat zal vast zijn behandeld in de cursus Boschlogie.

Nu is 2029 nog effe weg. Toch wil de gemeente nu al veel aandacht aan 1629  besteden. En hoe! Er staan twee evenementen op de rol. Allereerst een projectie op de gevel van het stadhuis. Onder de titel ‘Het Drakenei' is het stadhuis van vrijdag 10 tot en met zondag 19 oktober drie keer per avond het decor van de voorstelling. Het verhaal gaat over de belegering van de stad in 1629, gekoppeld aan nu. Aha, gaan we dan ook de verschrikkelijke beelden uit Gaza zien?  Nee, gelukkig niet. Het verhaal gaat over "verdraagzaamheid van toen en nu”.

Ja, ja, verdraagzaamheid. Een mooie gedachte, alleen ik heb niet het idee dat verdraagzaamheid in tegenstelling tot het woord beleg nog in de Dikke van Dale voorkomt. Nu zullen de meeste Bosschenaren waarschijnlijk het woord beleg eerder associëren met de Bossche beuling van slagerij ‘t Stokpaardje en dat beseft wethouder Marianne van der Sloot ook. Ze zegt dat het Beleg van Den Bosch ‘niet door iedereen zal worden doorleefd’. En daarom willen we nu al laten zien wat het was en waar het om gaat. Ik vermoed dat Het Beleg van Den Bosch de meeste Bosschenaren worst zal wezen oftewel beuling!

We zijn er bijna!

De avonden beginnen vroeger nu de zon er eerder de brui aangeeft. Ook zie ik de blaadjes vallen, zij het in slow motion. Nee, ik ben niet in de war. Nog even en we kunnen onze jas weer aantrekken. De avonden, dat is ook een titel van een boek van Gerard van ‘t Reve, zijn begonnen. En met de naderende herfst voelen de avonden langer. En wat doe je op de langere avonden? Nog een ommetje maken, Rummikub spelen, een boek lezen of toch maar in je fauteuil lui achterover hangen en naar de tv kijken? Dat laatste heb ik afgelopen dinsdagavond gedaan. De vertrouwde talkshows zijn weer begonnen. En ook ‘De slimste mens’, maar dan wel zonder Philip Freriks en zijn maatje brombeer Maarten van Rossem. Herman van der Zandt en Paulien Cornelisse zijn nu het gezicht van 'De slimste mens'. Een slimme zet van de omroep. Het proeft iets frisser. 

Maar mijn tv-dinsdagavond begon bij de talkshow van Eva Jinek op NPO 1. Eva zag er na haar zomerreces scherp en monter uit. Ze had er zin in. Ook haar gasten hadden er zin in. Maar in iedere talkshow staat vaak de politiek centraal. Daar hoef je niet de slimste mens voor te zijn. Eind volgende maand zijn er weer eens verkiezingen en mogen we opnieuw naar de stembus om te gaan stemmen. Drie van haar gasten beschouwden het politieke landschap, of liever gezegd het politieke slagveld. Niet dat ik daar veel wijzer van werd, eerder een beetje chagrijnig. 

Gelukkig kwam er na Eva Jinek een soort van zen-achtig programma ‘We zijn er bijna!’ van Omroep Max. Het gaat over een seniorengroep die met hun camper of caravan in de buurt van de Pyreneeën rondreist. Eigenlijk gebeurt er helemaal niets in dit programma. Het zijn gewoon de alledaagse dingen. Ontbijten met de pindakaas van thuis, op groepsexcursie, gezellig met elkaar een glaasje drinken en in de namiddag een potje jeu de boules spelen. De gewone verhalen over lief en leed komen voorbij. Mooie en minder mooie levensverhalen worden met elkaar gedeeld. En dat alles in een tempo waarin je de seconden hoort wegtikken. De saamhorigheid in de groep is groot. Voor even is de boze buitenwereld ver weg. En zoals ik al schreef: je gaat je er zen bij voelen. 

Dan is mijn avond nog niet om. Als slaapmutsje proef ik nog even van de nieuwe talkshow Pauw & DeWit. Ook bij hen staat het Haagse gedoe hoog op de agenda. Maandag was de nietszeggende en afgeserveerde Fleur Agema van de PVV te gast en vandaag de wellicht beoogd premier Henri Bontenbal. Het is de man die niet links of rechts wil denken, het is de man van het fatsoen en het eerlijke verhaal. Laat alle Haagse politici zijn manier van denken oppakken, want de meeste mensen snakken naar fatsoen en het eerlijke verhaal. Hopelijk kunnen we dan zeggen: 'We zijn er bijna!’

Herkauwen

Wat deed ik acht jaar geleden op 27 augustus? Ik zou het niet weten. Maar er is een social media platform die dat wel weet en dat is Facebook. Ik was toen een klein weekje in Amsterdam om op een eigenwijze poes te passen. Haar baasje was op vakantie. Een makkie dus en alle tijd voor mij om van alles te ondernemen in het Amsterdamse. Nou ja, ik moest wel om de twee dagen de kattenbak verschonen, want een poes houdt niet van een vieze kattenbak. En nu acht jaar later heb ik geen actuele herinnering meer aan dat weekje Amsterdam. FB daarentegen wel want die houdt alles bij of je het nou leuk vindt of niet. Mijn partner roept vaak: ‘stop toch eens met dat FB’. Lastig, want ik ben nogal nieuwsgierig van aard. En dan vind ik het wel leuk om herinnerd te worden aan deze herinnering, immers de dagen rijgen zich toch al zo snel aan elkaar. 

Soms weet ik niet of ik van voor of van achter leef. Mijn lieve schoonmoeder, die nu aan de overkant van de horizon is, zei eens: het leven is als een vingerknip. Nu ik zelf de beste jaren achter me heb, denk ik vaak: verrek zeg, ze heeft helemaal gelijk. Het is zo. En hoe ouder ik word hoe meer ik ervaar dat ik steeds meer met mijn gedachten afdwaal. Zo zat ik afgelopen zondagavond naar Zomergasten te kijken waar Femke Halsema te gast was. Bij een bepaald fragment vroeg mijn partner: wat zei Femke nou precies? Dan kijk ik haar onnozel aan en zeg: ik zou het niet weten. Maar je zit toch ook te kijken, zegt ze dan een beetje geïrriteerd. Ja kijken wel, maar echt luisteren kennelijk effe niet. Dan verzin ik een smoes en zeg ik dat het tv-geluid niet al te best is.

Dat is natuurlijk onzin, want ik ben met mijn gedachten op dat moment ergens en nergens. Zondag vertoefde ik in een polderlandschap waar koeien vreedzaam grazen om het gras wat ze eten eindeloos te herkauwen en dat terwijl de zon ondergaat om elders weer op te gaan. Herkauwende koeien, het is een fascinerend gezicht. Herkauwen, doen we dat als mens ook niet? Lijken we ook niet een beetje op de herkauwende koeien in de wei? Ik denk van wel. Maar het blijft jammer genoeg nodig om vaak dingen te blijven herkauwen. Afgelopen zondagavond zei Femke Halsema daarover bij Zomergasten heel zinnige dingen, onder andere: 'we moeten mensen niet beoordelen op hun afkomst, maar op hun opvattingen en hun daden'. En dat kunnen we niet genoeg herkauwen. Dat was al acht jaar geleden op 27 augustus al aan de orde en nog steeds. En dat? Dat is een waarheid als een koe!

Over fiasco gesproken!

 

Het is nog steeds komkommertijd. Alles staat op een laag pitje, maar niet in het Stadhuis. Daar zijn beleidsambtenaren, met het oog op morgen, druk doende met het maken van plannen van op z’n minst drie grote projecten. Je kunt dus niet zeggen dat de ambtenaar een lui paard is en alleen maar uit het raam kijkt. Vandaar dat ik expres lui paard schrijf, want als je dit woord aan elkaar schrijft wordt het luipaard, een roofdier die een snelheid van 58 km per uur kan halen. Met andere woorden: beleidsambtenaren kunnen hard werken en zijn bezig met allerlei stadse projecten, te weten een nieuw station, een imposante  stadsdelta en een grote woonwijk rondom station Oost. En zo transformeert ons grote dorp aan de Maas zich tot een soort Manhattan aan de Maas. Immers we gaan straks op New York lijken met al die woontorens. Ik heb horen fluisteren dat de Draak op het Stationsplein wordt vervangen door een waarachtig Vrijheidsbeeld.

Dat is natuurlijk ijdeltuiterij, maar we zijn intussen wel een populaire stad geworden en kennelijk wil ons gemeentebestuur mee in de vaart der volkeren. Stilstand is achteruitgang. En ook terugkijken op bijvoorbeeld het peperdure Theater aan de Parade project is niet goed voor het imago van ons stadsbestuur. Bovendien zijn de twee verantwoordelijke wethouders al vertrokken. Dus gaan we gewoon verder met peperdure projecten. Nu staat de bouw van een nieuw stationsgebouw op de agenda. De plannen hiervoor zijn al gepresenteerd. Een modern gebouw met veel glas en groen aan beide zijden. Ik vind het wel een passend ontwerp. Een stedenbouwkundig student vindt het daarentegen maar niks en wijst naar het fiasco van het Theater aan de Parade. Dat is trouwens - gelet op wat er daar gaande is - wel een passende naam voor ons theater: het Theater van het Fiasco waar leed en vermaak samenkomen. Maar ik dwaal af ofwel ik ontspoor.

Bij de plannen voor een nieuw station is de gemeente dit keer wel gevoelig voor de kritiek van de stedenbouwkundig student Daniel van der Weert, die zegt: ‘Wat de stad niet nodig heeft is zo’n standaard glazen doos’. Hij deed een open oproep, samen met burgerbeweging Architectuur City, om zelf een iconisch Centraal Station te ontwerpen. Intussen denk ik als fervent ov-reiziger: is het nodig dat er een nieuw station komt? Ja en nee. Het station behoeft wel onderhoud, maar voor mij moet ik gemakkelijk van A naar B kunnen reizen zonder al te veel ongemak zoals een haperende lift, roltrap of seinstoringen. Ook op een nieuw station zal er ongemak blijven. 

Er zijn nu zeven ontwerpen binnengekomen. De ontwerpen staan alle zeven op de site van het BD. De aandacht en de liefde in de ontwerpen voor de Bossche historie is enorm groot. Toen ik de ontwerpen bekeek dacht ik: gaan we nou een kerk of een klooster bouwen in plaats van een nieuw station? Beste Daniel, over fiasco gesproken: als je het over een fiasco hebt dan zijn het wel de zeven ontwerpen. Dan loop ik straks toch liever de met groen omgeven glazen doos binnen op weg naar een perron waar de trein mij van A naar B brengt!

Komkommertijd

Het is hoogzomer. Bijna iedereen is op vakantie en ligt met z’n luie reet op een strandbedje aan de Middellandse Zee of is stoer aan bergwandelen in de Alpen. Er zijn nu eenmaal sportievelingen en luiaards. Het is niet alleen hoogzomer, het is ook nog eens hoogseizoen, en dan gaan veel Nederlanders naar de hoogmis van de zomer ofwel op vakantie. In het hoogseizoen zijn ook de prijzen op z’n hoogst. Maar dat deert niet. Gisteren hoorde ik op de radio dat Schiphol in de zomermaanden 13 miljoen mensen van A naar B vliegt. It’s boardingtime!

Dan zou je denken dat je op de Bossche Markt een kanon zou kunnen afschieten zonder iemand te raken, maar dat is ook niet zo. De terrassen zitten gewoon vol. Toch staat alles op een laag pitje. We noemen dat komkommertijd. Jammer genoeg hebben we dat woord niet zelf bedacht, maar onze oosterburen. In het Duits klinkt het wel echt heel anders: ‘sauregurkenzeit’. Dat doet me wel eerder denken aan zure augurken dan aan komkommers. Maar dat mag de pret niet drukken. Komkommertijd is komkommertijd.

Komkommertijd is eigenlijk een periode in de zomer zonder belangrijk nieuws. Een periode waar de loomheid troef is en behoefte is aan relaxed doen, even ontstressen. Normaal gesproken zou dat moeten zijn, maar niets is normaal meer. Ontstressen in de vakantie lukt ook al niet vaak door het altijd maar moeten dat we onszelf opleggen. Bovendien stort de media-vuilniswagen dagelijks een hele bak oorlogsellende over ons heen. Komt dit nog bij mij binnen? Ja! Het is onverdraagzaam. Toch probeer ik het bij luchtige dingen te houden ofwel bij typische komkommertijd dingen. Liever ga ik dan op zoek naar nietszeggende of vermakelijke onderwerpen. 

Zo las ik in de krant dat de boekenwinkel van Kitty in de Hinthamerstraat Labubu’s verkoopt. Labubu is een knuffelmonstertje. Het schijnt een ware hype te zijn met dank aan natuurlijk Tik Tok. Het knuffelmonstertje is net is groter dan een smartphone. Labubu is een populair figuurtje omdat het twee dingen met elkaar verenigd. Het figuurtje ziet eruit als een schattig konijntje, maar hij heeft een enge grijns met scherpe tandjes en heeft een wat bijdehante blik. Het lijkt wel een mens. Waarom Labubu ineens zo populair is bij kinderen en kennelijk ook bij volwassenen is me ontgaan. Maar laat iedereen op de wereld gaan knuffelen met Labubu, dan hebben we voor altijd komkommertijd of sauregurkenzeit!

O moeder, wat is het heet

Oh moeder, wat is het heet. Dit was een Britse comedyserie, die in de jaren zeventig werd uitgezonden op de Nederlandse tv. Een serie om inderdaad heet van te worden. De comedyserie speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog en gaat over een theatergroep die onderdeel uitmaakt van het Britse koloniale leger in Brits Indië . De groep wordt aangevoerd door de schreeuwerige sergeant-majoor "Shut up" Williams. Deze Williams is een echte legerman en vindt dat de theatergroep bestaat uit een stel mietjes. Die “Shut up” Williams doet mij anno 2025 aan iemand denken. Maar daar wil ik het niet over hebben. 

Nee, ik wil het even hebben over de achterliggende hete dagen. Ik heb toen ook minstens tien keer geroepen: o moeder, wat is het heet. Want dat was het. Die hitte! Het was buiten een complete bakoven die ik niet kon instellen. Ik vind het maar niks. In huis had ik alles hermetisch afgesloten. Balkondeur dicht, screens omlaag en ook nog eens de overgordijnen dicht.  

En zo leek mijn appartement op een gevangenisverblijf in blok H. Tijdens die paar hete dagen appte mijn zoon iedere dag een paar keer: 'je moet wel regelmatig drinken, pa'. Die bezorgdheid is mooi, maar het klinkt ook alsof ik al een beetje seniel aan het worden ben. Misschien is dat zo en heb ik dat door de hitte niet meer in de gaten. Nu was het gelukkig maar twee dagen tegen de veertig graden, maar wie zegt me dat dit een uitzondering is? Wie weet zit ik straks een week binnen te puffen en tot vervelens toe op NPO plus naar allerlei series te kijken. Ofschoon de Tour de France weer op gang komt met fatbiker Pogacar als favoriet. Alhoewel, wie weet worden er vanwege de hitte etappes geschrapt of ingekort.

Over de fatbike gesproken. Tijdens dat warme weer heb ik ‘s nachts ook nog een heel raar gedroomd. Nu droom ik vaak, maar dan weet ik dat de volgende morgen niet meer. Maar deze droom wel. Ik had een fatbike gekocht bij een iPhone winkel en dat terwijl ik de fatbike de oorlog heb verklaard. Wat je allemaal niet kunt dromen in zo'n tropische nacht. Wat gebeurde er? Ik was een Phonehub winkel voor een nieuwe smartphone. De verkoper zei: bij aanschaf van een nieuwe smartphone krijg je korting op een fatbike. 

En zo scheurde ik even later in mijn droom op een fatbike dwars door het centrum. En als mensen boos keken omdat ik zo hard scheurde, stak ik mijn middelvinger op. Dat gebaar hoort bij een fatbiker. Bij de nieuwe rotonde aan het Kardinaal van Rossumplein ging het echter fout. Ik miste een bocht en belandde in de Zuid-Willemsvaart. Al spartelend schrok ik wakker en voelde meteen aan mijn nogal klamme bovenlijf. O, ik ben er nog. Het eerste wat ik riep was: o moeder, wat is het heet!

Aftands Grieks bootje

Pas zat ik nog in een zonnig Kos op een strandstoel aan een azuurblauwe vredig kabbelende zee. Voor mij dobberde een stuurloos aftands Grieks blauwwit bootje. Terwijl ik daar naar keek, moest ik even denken aan de politieke theaterkaravaan die vanaf komende zomer weer langs komt. Overal zullen er weer theatervoorstellingen of one-(wo)man-shows op de agenda worden gezet om ons opnieuw te verleiden tot een stem op. Ja, op wie? Een goede vraag? Het politieke theater doet mij sterk denken aan het vroegere theaterfestival Boulevard of Broken Dreams. Nee, dan gaat het zeker niet om de inhoud, maar om de laatste twee woorden: ‘Broken Dreams. Daar worden we namelijk in de politiek constant mee gefêteerd. Veel zeggen, niets doen. En zo gaat altijd.


Op het jaarlijkse theaterfestival de Boulevard word ik ook vaak gefêteerd op "broken dreams", maar dan voelt het heel anders. Immers zo’n theaterfestival doet ertoe, prikkelt je zintuigen en laat je genieten van kunst en cultuur. Een theaterfestival noem ik zuurstof voor de geest. Het vergroot je denkvermogen en biedt je de kans om breder en dieper naar maatschappelijke vraagstukken te kijken. Om verdraagzaam te zijn, met elkaar in gesprek te gaan en meer begrip te tonen voor hen die het niet gemakkelijk hebben in onze samenleving. Door dan vaker in de spiegel te kijken kunnen we van elkaar leren.

Of toch niet? Ik denk ook van niet. Een aantal partijen aan vooraf de rechterkant denkt daar duidelijk anders over. Intussen heeft de verkiezingskoorts al een ongezonde temperatuur aangenomen. Op de verschillende partijcongressen wordt nu al elkaar de maat genomen met vooral de mensonterende oorlog in het Midden Oosten als splijtzwam. Want kom niet aan Israël. Hoe het verder moet weet ik ook niet. Ik weet alleen dat het oog om oog, tand om tand handelen, wat nu gaande is, ons verder van de beschaving en de democratie zal doen geraken.

En over democratie gesproken. Eind oktober gaan we dus opnieuw naar de stembus om onze stem uit te brengen. Dat we de vrijheid hebben om te stemmen is absoluut heel mooi, maar dit keer twijfel ik. En weet je waarom? Ik geloof niet echt meer in het politieke theater. Het gaat vaak om eigen gewin. Ook het publieke applaus voor de politiek is inmiddels minder geworden. Het politieke theater is dat Grieks bootje geworden dat ik in de haven van Kos stuurloos zag dobberen. Eigenlijk vind ik het huidige politieke systeem zo goed als failliet. Ik denk dat het de hoogste tijd wordt voor bekwame onafhankelijke bestuurders, die niet links of rechts denken, maar vanuit hun specifieke kennis en kunde ons land op de rails houden en toekomstbestendig proberen te maken. Ook dan zullen er vast ‘broken dreams’ volgen, maar die zullen dan vast niet naar links of rechts wijzen!

De Amandelboom

Afgelopen zondag was het 4 mei. Een gewone zondag zoals alle andere zondagen. Niets bijzonders dus. Gewoon een beetje later opstaan, wat trager het dagritme zoeken. Buiten keek het frisser, de bomen wuifden meer en het zonnetje scheen flauw door de licht bewolkte lucht, terwijl zaterdag, spreekwoordelijk gesproken dan, de mussen nog bijna van het dak vielen. Op die zomerse zaterdag ben ik voor het culinair tapas happen op mijn ebike nog heen en weer gefietst naar vrienden in Veghel. Eenmaal buiten aan tafel kwam van alles voorbij, maar niemand repte een woord over 4 mei, de dag van de dodenherdenking. Kennelijk had niemand de behoefte om hier iets over te zeggen. Ook ik niet. 

Wat moet je er eigenlijk nog over zeggen? Er is al zo vaak in de vele verhalen die worden verteld gezegd: het mag nooit meer gebeuren. Ook nu weer werden die woorden, zij wat omfloerst, gezegd. In mijn ogen verbleken deze woorden langzamerhand nu in de wereld op cruciale plekken het oorlogsvuur woedt. De woorden die op 4 mei worden uitgesproken voelen nu alsof ik naar de bieb ga om een literaire thriller-achtige roman te lenen. Een roman die me in ‘s nacht in slaap sust

Onlangs heb ik op mijn vakantieadres het boek De Amandelboom gelezen. Het is een hartverscheurend verhaal over Ichmad, een Palestijnse jongen, die met zijn familie in de Westelijke Jordaanoever woont en dagelijks de agressie ondergaat van het Israëlische leger en van plek naar plek verdreven wordt. Ichmad is echter een onverwoestbare man die ondanks alle verschrikkingen hoop en naastenliefde liefde in zich blijft dragen. Ik heb het boek in een adem uitgelezen, terwijl 4 mei naderde.

En zoals ieder jaar was er 4 mei op tv veel aandacht voor de verhalen van Joodse mensen. Het is goed dat deze aangrijpende verhalen nog steeds worden verteld, maar ze hebben jammer genoeg voor geen meter impact meer. Sterker nog, de angst voor een oorlog waarin wij kunnen worden meegezogen, wordt allengs groter. Ik weet niet zo goed meer wat ik aanmoet met dodenherdenking op 4 mei. Op die dag kondigde ook nog de Israëlisch extreemrechtse regering aan om onverminderd door te gaan met het verdrijven van het Palestijnse volk uit Gaza.

Maar zodra je hier wat van zegt ben je een antisemiet. Kom niet aan Israël. We hebben nog steeds last van ons schuldgevoel jegens het Joodse volk. En om die reden komt er haast geen land tegen deze genocide in opstand. Onze premier vindt de situatie zorgelijk. Punt! Na de dodenherdenking hebben we als gebruikelijk de dag erop overal uitbundig bevrijdingsdag gevierd met ‘s avonds op tv het bevrijdingsconcert op de Amstel. Jeangu Macrooy zong: ‘ Ik geloof in jou en mij’, een liedje van Boudewijn de Groot. Mijn gedachte dwaalde af naar Achmed uit het boek De Amandelboom, naar zijn hoop en naastenliefde.

.

Stroomstoring

De tijd voelt als een vliegtuig dat in no-time van A naar B vliegt. En zo zijn vier weken Fuengirola alweer verleden tijd, alsof ik een dagretour had geboekt! Niets is minder waar, want het waren vier mooie weken met een bijzondere apotheose. De laatste maandag van mijn verblijf deed de stroomvoorziening geheel Spanje een groot aantal uren in de pauzestad belanden. Het leek op zoiets als een totale zonsverduistering. En ik had dit in eerste instantie helemaal niet door.


Vol goede moed ging ik rond half een met de bus van Fuengirola naar Malaga om nog effe wat kunst van Picasso figuurlijk mee te pikken. Na drie kwartier naderde de bus de halte waar ik zou uitstappen. Ik zag wel dat bij verschillende kruispunten in Malaga het verkeer werd geregeld door driftig zwaaiende politieagenten. De verkeerslichten hadden kennelijk een snipperdag, dacht ik nog. In de bus hoorde ik wel dat de chauffeur druk in gesprek met een paar passagiers. Maar ja, mijn Spaans reikt niet verder dan een stuk of wat woorden.


In het centrum van Malaga was het, zoals altijd, heel druk. Malaga is heel populair bij Nederlanders. En dat maakte het voor mij gemakkelijker om erachter te komen wat er speelde. Een vrouw zei: ‘je kunt nergens  koffie drinken. Zou er wat aan de hand zijn’? Haar partner haalde zijn schouders op. ‘Weet ik veel. Misschien is de koffie op’, zei hij nog lachend. Ik nam de proef op de som en streek neer op het terras van El Mimbre vlakbij de kathedraal. De kathedraal had inmiddels ook al zijn deuren had gesloten. O, God nog aan toe, riep ik en zette me neer op het terras. Ik bestelde een cortado. Maar dat lukte niet. Een stroomstoring was gaande! Ach, dat zal wel snel verholpen zijn, maakte ik mijzelf wijs.

En met die gedachte liep ik richting Picasso Museum, want daarvoor was ik deze maandag naar Malaga gegaan. Normaal staat er een rij wachtenden voor de deur van het Picasso Museum. Nu niet. Ik kon zo naar binnen lopen. Al kijkend naar de werken van de onmiskenbaar grote meester werd ik langzamerhand toch een beetje nerveus. Immers, ik moest nog terug naar Fuengirola. Misschien rijdt de bus wel niet. Tsja, wat dan? Ik had alleen geld voor de bus. En pinnen? Dat kon ik wel vergeten. Dus gewoon rustig blijven, blijven doorademen en hup naar het busstation.


Bij het busstation stond inmiddels een rij mensen van Malaga naar Tokio, allemaal mensen die met de bus mee wilden en ook nog eens naar Fuengirola. Halverwege de rij bleef ik als de vermoorde onschuld stilstaan. Dat werd me niet in dank afgenomen. Als blikken konden doden! Ik moest achteraan aansluiten. Laat ik nou altijd gedacht hebben dat Spanjaarden heel vriendelijk zijn, maar in de tijden van chaos is alles anders. Met tegenzin liep ik naar het eind van de rij. Dat wordt nachtwerk. En dat viel reuze mee, want een klein uurtje later zat ik dan toch in de bus naar Fuengirola. Als ik daar ben zal de stroomstoring vast voorbij zijn. En dat was op z’n Hans Klok’s gezegd: een illusie. Pas vlak voor het ochtendgloren was er in Fuengirola weer licht in de duisternis!

De dragers

Zondagmorgen in Fuengirola. Het is vandaag Palmpasen. Buiten is het nog stil. De dragers die straks de loeizware troon met daarop een beeltenis van Jesus op hun schouders door de smalle straten gaan sjouwen zullen vast al een beetje nerveus zijn. Als dat maar goed gaat, zullen ze denken. Ik ook. Eerst even koffie zetten. Ook geen eenvoudige klus, temeer ik geen filter koffiezetapparaat meer gewend ben. Dus om koffie te kunnen zetten moet je wel de kunst verstaan om precies de juiste hoeveelheid filterkoffie en de juiste hoeveelheid water in het melitta filter te doen. Dat kunstje laat ik graag aan mijn partner over. En om die reden ga ik alvast buiten op het balkon zitten en hoor het pruttelende koffiezetapparaat aan. Het is haast meditatief. Ik kijk naar de hemel en zie dat het zijn poort nog niet heeft geopend. Nu zal ik het woordje hemel niet gauw gebruiken, maar in Fuengirola op weg naar Pasen voelt dat voor even anders. Intussen laat het naar het blaue hinein kijken nog wel even op zich wachten. Dit jaar is de Spaanse zon een beetje wispelturig, net als de mens.

De Goede Week in Fuengirola is begonnen en dat voelt even nostalgisch als hier koffie zetten. Wat ik me nog kan herinneren van de Goede Week is dat we vroeger met de lagere schoolklas op Goede Vrijdag ‘s middags naar de kerk gingen. Stilzittend in de kerkbankjes trokken dan de vijftien staties van de kruisweg voorbij met als dieptepunt de kruisiging van Jezus. Waarom de katholieke kerk die dag nou Goede Vrijdag heeft genoemd is voor mij een raadsel, want het was toch de meest droevige dag in de geschiedenis van het katholieke geloof. Misschien uit blijdschap dat ze van Jesus af waren! Nou, in die zin weet ik nog wel een paar schurken die voor mij subiet aan het kruis mogen worden genageld en voor wie de verrijzenis is uitgesloten. Jezus nog aan toe!

In ons land merk ik nog amper iets van Pasen, alleen de tv commercials van de grote supermarkten houden de Paasgedachte in leven. Hier in Spanje is de Goede Week nog steeds een week die ertoe doet. In veel steden zijn er iedere dag wel processies. In Malaga zelfs veertig. De dragers zullen in ieder geval hun schouders hiervoor niet ophalen, immers de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Goede Vrijdag is zelfs een nationale feestdag in Spanje. Zelfs de grote supermarkt Mercadona, de AH van Spanje, is dan gesloten. Ik bedoel maar.

Om het Spaanse paasgevoel te ervaren ben ik naar de Plaza de La Constitucion getogen, midden in Fuengirola, in afwachting van de processie. De hemel kleurde intussen blauw. De kerkdeuren van de Rosario kerk openden zich. De troon, met daarop padre Jesus, gedragen door minstens tweehonderd jongeren in witte gewaden, naderde met tromgeroffel het witte kerkje. Op het plein voor de kerk voelde ik dat bij mij het ei voor het paasgevoel langzaam werd gelegd. Ik vond het een heel indrukwekkend en ook emotioneel schouwspel met al die, in de pas lopende, jonge dragers. En dat voor een ongelovige Thomas als ik!

De Goede Week

Terwijl de wereld toekijkt hoe Don(ald) Corleone in het Witte Maffiosi Huis zijn jarenlange wrok tegen alles en iedereen aan het botvieren is laat de blauwe lucht in Fuengirola mij gelukkig de andere kant zien. Alhoewel het weer in het bijna altijd zonnige Spanje door orkaan Don(ald) Corleone ook zo zachtjesaan van de kook raakt. Zo was ik vorige week nog naar Cadiz, dat op een smalle landtong ligt, getogen. In deze havenstad omringd door de Atlantische Oceaan kun je eindeloos door de smalle straatjes kuieren met op de achtergrond de golven die permanent tegen de kade slaan. In Cadiz schijnt altijd de zon, dat had ik namelijk gelezen. Niet dus, eenmaal in een smal straatje moest ik zowaar een kerk invluchten voor een enorme niet Spaanse hoosbui.

Gelukkig zijn er in Cadiz, net als in de meeste Spaanse steden, veel kerken. Immers voor het oog van het kerkvolk zijn er in Spanje kennelijk nog veel gelovigen. Nu zal ik, als je mij een beetje kent, niet zo snel een kerk als toevluchtsoord gebruiken. Maar in dit geval voelde de kerk niet onprettig, met dank aan Maria, die mij vanaf het altaar een warme glimlach schonk. Op de vloer lag een heel groot kruis met daarop een vastgespijkerde beeltenis van Jesus Christus. In de kerk werd alles wat blonk driftig gepoetst. Niet zonder reden. Binnenkort is het Pasen en dan gaan ze niet zoals wij eieren zoeken in de tuin. Voor Spanjaarden is Pasen heel bijzonder. 

De aanloop naar Pasen noemt men Semana Santa ofwel de Goede Week. Vroeger had je bij ons het 'snoepje van de week', maar dat was heel wat anders. In deze goede week worden Maria en Jesus Christus bijna dagelijks op grote versierde tronen door de straten gedragen. En ik kan je verzekeren dat zo’n troon zwaar is. De troon van de Virgen de la Esperanza in Malaga weegt maar liefst 5700 kg en wordt door 260 sterke mannen gedragen. Als drager moet je constant in de pas blijven lopen en dat urenlang. Het is om gek van te worden, lijkt me. In Malaga alleen al zijn er ongeveer 40 processies in de Goede Week waarbij boetedoening het sleutelwoord is. Veel Spanjaarden zullen dat zeker doen. Boete doen en bidden voor een betere wereld. Een betere wereld, dat wil toch iedereen? Nou ja, iedereen?

Monday, Monday

Vandaag is het, na een fraai zonnig en winderig weekend, opnieuw een aangename dag. Maar toch. Het verandert niets aan mijn hekel aan maandag. Dat had ik al als kind. En dat is nooit veranderd. Op maandag vullen mijn neusgaten zich namelijk vaak met een soort van wasgeur. Hoe komt dat? Vroeger begon mijn moeder op zondagavond al met de wasvoorbereiding. Alle vuile wasgoed werd verzameld en in een ouderwetse wastobbe ondergedompeld. Die wastobbe werd dan op maandagmorgen gevuld met water en een wasmiddel. Mijn moeder gebruikte toen, zover ik me nog kan herinneren, Sunlight Zeep of iets van een zachte groene glibberige zeep. De zachte groene zeep zat in een soort karton waar nu de rinse gladde appelstroop in wordt verkocht. 

Kijk, in de jaren vijftig was het wassen nog ouderwets handwerk. Later deed een enchte wasmachine zijn intrede, maar dan voor mensen die beter bij kas zaten. Bij ons heeft het nog wel even geduurd voordat er wasmachine zijn opwachting maakte. En zo trok de wasgeur op maandag nog een hele poos door ons huis. Nee, de maandag was voor mij geen feest. Ook later op maandag naar mijn werk gaan vond ik geen feest. Maar dat kwam niet alleen door de geur van de was, dat zat dieper. Ook de geur van het weekend zat nog in mijn neus. Vaak draaide ik s’maandags ‘Monday, Monday’ van de Mama’s en Papa’s, dat klonk als  een soort van wasverzachter.

Ik heb er geen trauma van overgehouden. Alhoewel, de wasgeur komt nog regelmatig voorbij op maandag. Hoe noemen ze dat bij de therapeut? Verdrongen herinneringen. Dat zal het wel zijn. Nu zou je denken dat, omdat in het huidige tijdsgewricht niet specifiek meer op maandag wordt gewassen, de wasgeur in mijn neus ook als sneeuw voor de zon is verdwenen, toch?  Niet dus,! En dat los van het feit dat wij bij voorkeur ook in de daluren wassen, dat scheelt stroomkosten. Bovendien is de was doen ook een stuk gemakkelijker geworden. Een kwestie van vullen,  programmeren en draaien maar.

Nu ik het toch over maandag heb. Het is ook zo’n dag waarop ik meestal een rondleiding met de stofzuiger maak door ons appartement. Dat is ook zo’n maandagritueel geworden. Als een echte bokser laat ik de wasgeur overstijgende stofzuiger alle hoeken van de kamer zien. Je snapt het al. Als ik dit bij elkaar optel, dan is een plus een de druppel die de emmer ofwel de wastobbe doet overlopen. Monday, Monday, it won’t go away!

De huishoudhulp

Gisteren vroeg mijn huisgenoot: ‘wanneer ga je de ramen lappen? Hoe lang is dat nu geleden?´ Je kunt amper nog naar buiten kijken’, voegde ze er nog aan toe. Niet zo overdrijven, zei ik meteen. Ik kan nog alles zien wat ik wil zien. En daar zit nou precies ons verschil van inzicht. Bij ons is het meer het spelletje: ik zie. ik zie, wat jij niet ziet. En daarom is het slimmer om een huishoudhulp te gaan zoeken. Niet dat die talrijk zijn, maar het is het proberen waard. De huishoudhulp! In die context hoorde ik dat voor gemeenten het aanvragen van huishoudelijke hulp een toenemende kostenpost is. Hoe komt dat zo?

Ouderen, en die zijn er verrekte veel, doen steeds meer een beroep op huishoudelijke hulp omdat ze zelf niet meer hun huis kunnen schoonmaken. Nou, daar hoef je volgens mij niet oud voor te zijn. Ik heb er altijd al een broertje dood aan gehad. Alleen het stofzuigen al, vind ik een strafexpeditie. Maar goed, daar wordt verschillend over gedacht. Er zijn mensen die het een genot vinden om met de stofzuigerslang acrobatische toeren uit te halen. Als ik met de stofzuiger in de weer ben dan is dat ook een soort van acrobatiek omdat de snoer overal achter schiet en blijft hangen. Bovendien is mijn alziende huisgenoot achteraf niet zo snel tevreden. Ze weet altijd nog achtergebleven vlokken op te sporen. 

Maar dat is ons probleempje. Het gaat mij nu om ouderen die huishoudhulp aanvragen bij de gemeente. Dat wordt namelijk nogal een dingetje, want ouderen zullen eerst een fitnessprogramma moeten ondergaan. De fysiotherapeut gaat dan onderzoeken of ouderen door de sporten weer fit genoeg worden om toch zelf hun huis te cleanen. De gemeenten noemen dat werken aan de zelfredzaamheid. Ik zou eerder pogen om de vier coalitiepartijen, in plaats van ouderen, naar de fysiotherapeut te sturen om aan zelfredzaamheid te werken. 

 

Op tv vertelde Jenny van 84 en Wijnand van 88 in hun, met rustieke eikenhouten meubels ingerichte woonkamer, dat ze de oefeningen bij de fysiotherapeut als vernederend hadden ervaren. Van de fysiotherapeut moesten ze samen op de grond gaan liggen en zich zelfstandig omhoog zien te komen. Dat ging natuurlijk niet. Vertel mij wat. Ik ben jonger als Jenny en Wijnand, maar dat lukt mij ook niet meer. Alsof de vernedering al niet compleet was moesten de arme mensen zich vervolgens naar een bank rollen om zo moeizaam overeind te komen.

En daarna moest Wijnand ook nog een potje gewichtheffen doen. De fragiel uitziende man had al een paar operaties op zijn cv staan. Ik hoopte voor hen dat er ook een ambulance was geregeld. Dat doe je toch niet! Maar kennelijk heeft de fysiotherapeut daar geen boodschap aan. Als ze maar fit worden zal hij denken, want dat scheelt de gemeente extra uitgaven. Het moet niet gekker worden in deze toch al hartstikke gekke wereld. Van dit respectloos plan zakt letterlijk mijn broek af, die ik vervolgens weer moet optrekken. En eerlijk gezegd kost mij dat ook al moeite. Laat staan dat ik ook nog de ramen moet gaan lappen!

Stille macht!

We leven steeds meer in de wereld van kunstmatige intelligentie. Nog even en we kunnen het denkvermogen in onze bovenkamer voorgoed op de pauzestand zetten. Het wordt alsmaar gekker. Vorige week hoorde ik in het journaal dat je met Mona Lisa, het beroemdste schilderij van Leonardo da Vinci, voortaan een babbeltje kunt maken. Een babbeltje. Waarom? Op Wikipedia kun je al van alles lezen over deze Italiaanse dame. Het schilderij van Mona Lisa hangt in het immense grote museum het Louvre. Dagelijks wordt zij bewonderd door massa’s mensen, alsof het de Heilige Maagd Maria is. Wat jaren terug heb ik ook een keer in het Louvre rondgelopen, alleen was ik het schilderij van Mona Lisa bijna voorbij gelopen. Zo klein is het. Maar dat zal vast niet boeiend zijn voor mijn columnlezers. Wat ik wel boeiend en tegelijkertijd eng vind is de invloed van kunstmatige intelligentie. Maar ook het gemak ervan is boeiend.

Ik was dit keer op zoek naar inspiratie voor een nieuwe column. Van wat ik nu hoor, zie en lees in de media word ik niet vrolijk. En dus sinds kort heb ik voor het gemak ook de app ChatGTP op mijn smartphone. Je kunt alles vragen. Niet dat je overal een passend antwoord op krijgt, maar het helpt je wel op weg. Ik vroeg een tip voor een column. En ja hoor. Ik kreeg eerst wat vragen. Moet het luchtig zijn, maatschappijgericht, teder of confronterend? Ik koos voor teder. En wat kreeg ik te lezen: ‘De stille macht van kleine gebaren'. Soms zit kracht niet in grote woorden of daden, maar in iets kleins. Iets schijnbaar onbenulligs, iets wat de ander misschien alweer vergeten is, maar wat je bijblijft’. Nee, dit had ik zelf niet bedacht. 

Wat is me de laatste dagen bijgebleven? Eigenlijk niets dramatisch, geen wereldschokkend nieuws. Het gekke is dat ik niet echt meer in de stress raak van het dagelijkse nieuws, dat soms wel gewoon even als te veel voelt. Maar dan ga ik wandelen of ga ik naar een film in de VF. Ik heb tenslotte niet voor niets een Cinevillepas. Pas liep ik door het Gasthuiskwartier. Het was best koud. Dus had ik mijn muts op en een koude blik. Er liep een jonge vrouw voorbij. Ze schonk me een warme glimlach: Geen opdringerige blik, geen woorden, alleen een oprechte, vriendelijke glimlach. Even keek ik verbaasd op, alsof ik vergeten was dat vriendelijkheid zomaar kon bestaan. Bovendien dacht ik: ik lig nog goed in de markt dankzij haar glimlach. Het stelde niets voor. En toch was het alles voor mij op dat moment. Nu is het bijzondere van deze column dat ChatGTP een aantal zinnen voor mij heeft geschreven. Dat is het gemak van ChatGTP, maar de volgende keer schrijf ik mijn column weer helemaal zelf. Dat voelt toch beter!

Het theater van het verdriet

Vorig jaar, ergens in maart op een koude winteravond, opende koning Willem-Alexander het nieuwe theater aan de Parade. Op een foto in het BD proost de koning met Alex Kühne op de toekomst van het prestigieuze nieuwe theater. In de zaal zitten de genodigden te wachten, voordat de voorstelling ‘wie gaat dat betalen’ begint, op de binnenkomst van de theaterdirecteur en de koning. Na een klein half uurtje vindt de koning het welletjes, de gladde zitting van de stoel zit niet prettig. En weg is ie met zijn dienstauto. Op weg naar zijn Máxima die op het koninklijk toneel op hem wacht. Gelukkig hoeft de koning zich geen zorgen te maken over de miljoenen die zijn theater jaarlijks kost.  

En dat kunnen wij niet zeggen over ons nieuwe Theater aan de Parade. Dit theater heeft zo'n 83 miljoen gekost. Beduidend meer dan begroot. En nu, nog geen jaar na de opening, moeten er al vele miljoenen worden opgehoest om het theater in leven te houden. Theaterdirecteur Alex Kühne heeft, omdat hij kennelijk niet tot tien kon tellen, het podium inmiddels verlaten. Ook de destijds verantwoordelijke wethouder Huib van Olden is achter de coulissen verdwenen. Ik vrees dat Huib voor de aanvang van de bouw van het nieuwe theater verzuimd heeft om eerst zijn oren bij Specsavers te laten controleren. Een gehoorapparaat was namelijk geen overbodige luxe geweest. Externe adviseurs riepen toen al dat het financiële plan uiterst wankel was. 

Maar ja, bij de gemeente gaat het ook om prestige. Dus vooral niet toegeven aan kritische geluiden. En ook weten we allemaal dat in de praktijk een ambitieus project altijd veel meer kost dan begroot. Het is nooit anders geweest. Het is net als boodschappen doen, die worden wekelijks ook alsmaar duurder. Terwijl het gemeentebestuur in rep en roer is over het theater loopt er nog een groot project in onze stad, de verbouwing van de bibliotheek. De buitenkant hiervan is helemaal ingepakt. Ook dit is een ambitieus project met veel uitdagingen. Aan deze gigantische renovatie hangt een prijskaartje van 31,7 miljoen, maar let op: we zijn pas halverwege. Op de prijskaartjes die door mijn handen gaan staat vaak een sticker met daarop een leuk kortingspercentage. Dat is heel wat anders. We zullen zien of de bieb straks naast het uitlenen van boeken ook geld moet gaan lenen om te overleven.

Maar dat is voor later. De vraag is nu: hoe moet het verder met het Theater aan de Parade? De Bossche schriftgeleerden in het Stadhuis gaan nu een theaterstuk schrijven met daarin vast een spannende slotscène in de sfeer ‘ wie zal betalen Zoete Lieve Gerritje’. Laat me raden: ik vermoed dat de kaartjes duurder worden en een aantal medewerkers van het theater via de artiestenuitgang de zaal verlaten. Een gelukkige bijkomstigheid is de verkoop van kaartjes, veel voorstellingen zijn volgeboekt. Daar ligt het dus niet aan. Nee, het ligt vooral aan de slechte acteerkunst van twee mensen die het theater laten bloeden in plaats van bloeien. En zie: het theater aan de Parade is vanaf heden ‘het theater van het verdriet', met in de hoofdrol Mike van der Geld en Huib van Olden!

Doemdagklok

Wist je dat er een doemdagklok bestaat? Ik in ieder geval niet. Nu begrijp ik wel dat we op een dag naar de verdoemenis gaan. Maar ja, die dag is gelukkig ongewis. De enigen die het echt weten zijn de Jehova getuigen, tenminste dat heb ik ze weleens horen verkondigen. Dan hebben ze het over de dag des oordeels. Daarom ben ik aan het kijken of ik een eiland kan vinden waar ik alsnog kan overleven. Nee, ik kies niet voor Groenland, want daar heeft tsaar Trump al een dwingend bod op gedaan. Het eiland is om verschillende redenen voor hem van strategisch belang. China wil Groenland ook. Die zou ik het dan nog eerder gunnen, want ik houd veel van Chinees eten zoals bami speciaal of bami pangang.

Nou zullen jullie vast denken dat ik allemaal flauwekul aan het verkopen ben. Dat is ook wel een beetje zo, maar de doemdagklok is er wel. Nu hebben wetenschappers de doemdagklok nog iets dichter bij middernacht gezet. De klok is van 90 naar 89 seconden voor middernacht gegaan. Dat tijdstip staat symbool voor het einde der tijden, veroorzaakt door ons toedoen. We zijn weer seconde dichter bij het doemscenario gekomen. Maar wat is een seconde? Je zult maar in de finale van De Slimste Mens zitten en je heb nog 1 seconde om je tegenstander eruit te knikkeren. Dat is een kansloze missie en dat bedoelen de wetenschappers natuurlijk ook.

De doemdagklok bestaat al sinds 1947 en is bedacht door wetenschappers uit Chicago. Deze wetenschappers hebben een lijst van gevaarlijke ontwikkelingen opgesteld: ze wijzen onder meer naar besmettelijke ziekten, kunstmatige intelligentie en de conflicten in Oekraïne en het Midden-Oosten. Maar ook naar de toename van extreme weersomstandigheden. Bovendien vrezen ze voor de toenemende nucleaire dreiging in de wereld. Wie niet?

De wetenschappers willen een wereldwijdgesprek starten over de gevaren waar ze wakker van liggen. Nu is het vervelende dat mensen die ervan wakker zouden moeten liggen er helemaal niet wakker van liggen, sterker nog: ze hebben de godganselijke dag hun ogen toe. En dat zijn juist de mannen die nu de lakens uitdelen. Het zal ze een worst wezen. Nu ben ik zelf ook een man, maar niet zo’n man die iedere dag roept: George first. 

Zo aan het eind van mijn column heb ik inmiddels een eiland in het vizier: dat is Rottumerplaat. In 1971 bivakkeerden Godfried Bomans en Jan Wolkers hier een week in totale afzondering. Dat viel hen niet mee, maar ze maakten wel bijzondere dingen mee. De enige verbinding met de bewoonde wereld was toen een radioverbinding. Ze hadden geen tijd om aan een doemdagklok te denken. Wat wil ik? Ik heb nog 1 seconde bedenktijd!

In de rij staan

Het is nog even weg, maar de in- en optocht is in aantocht. Nog zo'n 33 nachtjes slapen en dan is het weer carnaval in Oeteldonk. Afgelopen weekend zag ik de roodwitgeel kleuren alweer voorbij komen. Verlangend naar carnaval wapperden ze om de halzen van twee jonge mannen. In hun kouwe knuisten hadden beiden een trompet. Ze waren op weg naar café de Basiliek op de hoek van de Hinthamerstraat. Café de Basiliek ligt precies in de schaduw van onze ouwe Sint Jan, de echte basiliek. In café Basiliek is het bijna altijd feest. Het is een op en top ouderwetse bruine kroeg waar jong en oud gezamenlijk hun biertje hijsen. Met carnaval zal het vast weer buiten in de rij staan zijn om binnen te geraken met of zonder trompet.

Maar het is nog niet zover. Ofschoon voor de meeste Bosschenaren het carnaval het orgasme van het jaar is heeft onze stad nog een primeur te bieden. De Crazy Crumble! En dan bedoel ik niet die idiote Trump. Nee, de Crazy Crumble is een lekkernij die inmiddels een hype is geworden in onze stad. Het concept is zo’n beetje overgewaaid uit de wereldstad Londen. Ik wilde eerst niet verklappen wat het zo lekker en onweerstaanbaar maakt, maar ik doe het toch. Als is het maar om jullie te verleiden. Het is een warme appelcrumble met kaneel, crumble laag, romige vanillesaus en een knapperig laagje gekarameliseerde suiker.

In het weekend staan rijen mensen bij Pilkington in de Torenstraat buiten te wachten om deze lekkernij te kopen. Kennelijk is ie om te smullen. Net als bij Bossche Bol van Jan de Groot. Ook daarvoor staan mensen van heinde en verre buiten in de rij. En zo heeft Den Bosch naast carnaval nog twee in de-rij-staande publiekstrekkers. De Crazy Crumble moet net als de Bossche bol heerlijk van smaak zijn, tenminste aan de gezichten van de mensen te zien. 

Ik heb nog geen Crazy Crumble verorberd. Dat komt omdat het in de rij staan niet mijn hobby is. Alhoewel het in de rij staan wel goed is voor sociale contacten. Het zal niet lang meer duren voordat ik van de Crazy Crumble ga proeven. De Crazy Crumble komt voor mij, net als carnaval, steeds dichterbij. Niet dat ik op stap ga, maar ik ben wel blij dat we inmiddels een nieuwe Oeteldonkse minister-president hebben en dat is Bosschenaar Jeroen Dona.

Jeroen Dona is ook de baas van het entertainmenttheater MainStage en ook een onvervalste carnavalsvierder. Kortom, entertainment is hem met de paplepel ingegoten. Nu ken ik Jeroen nog een beetje uit mijn Malmberg tijd. Dus ik denk dat er een goed kwakende oetel uit het drassige moeras omhoog is gekropen om het ongeregelde Oeteldonksche clubzootje weer in de rij te krijgen. Jeroen moet nu als de wiedeweerga op zoek naar een nieuwe Prins Amadeiro. Dat wordt nog een hele klus, want ze zullen hiervoor niet in de rij staan. Over zo’n vier weken moet er een prins of prinses Amadeiro staan die even lekker smaakt als een Crazy Crumble en zich een Bossche Bol voelt!